Fek Chin Seh Kan I Dawtnak

Ni le caan  hna cu tlaih awkṭha loin an liam. Delhi khua ka umnak zong cu a sau chin lengmang. Ka UN card ning tein cun kumthum khingte khi ka umnak a ti cang. Natein, ka um taktak cu kumkhat le ti a si. Keimah bang a si ve ciomi an tlawm lo. Cu tikah hawi sining cio a si ti ka hun ruat lungchung tiin phuhrunnak ngeihmi zong cu aa ning deuh suaumau khin ka thei.

Cu bantukin phuhrunnak le zahnak vialte hna cu Lairam (Chinland) ka ramte i ka tlun lawnglawng ah a daidiam ding ka hngalh. Cutikah ka thin a ka khenh ngaingai tawn i, ka ning zong a zak pah tawn ko. Ruah lengmang ah kan miphun sining a si i, ngaihchia lungzur tuk in khin khua ka sa ṭheo tawn. Sihmansehlaw, lungzur le ngaihchia in ka ummi nih ka caah zei santlaihnak a chuahpi lai le a ka pek lo ding ning siseh, cun a ṭhathnem lo ding ka theih tikah thil dang deuh hna ruah hoi kaa zuam tawn.

Mi ramdang um cu lungli a leng ngaingai ko. Lairam hi ka ngai tuk hringhran tawn. Hawile dang hna teh keimah bang an si cio ve hna hnga maw? ti khi keimah le keimah a caan ah cun kaa hal ṭheo lengmang.

****

Voikhat cu ruahlopi khin dawtmi ka neih lo ruangah a si ko lai ti khin kaa ti. A chel ah a si lo minung cu lunglen caan, umhar caan le ngaihchiat caan tbk.., hna hi ton phung an si ko tiah keimah le mah kaa hnem.

A zei dang nakin dawtmi ka neihlomi nih ka lung a ka lenter harter deuh le a si ko lai timi nih hin a hun ka tei ial in ka theih ko. Ka hun i tuaktan deuh ve a lau hna ka hun lau nawn. Tlawmpal ah ka hawile ṭheo cu ka hun ruat ṭhan hna i lungchung rumro ahcun dukdek… tiah an hung mang cang.

Aw! Hawikom dawt cheukhat hna cu nuam tein fasem an cawi cang ti’n ka nuam pah. Sina’n khatlei kam cun thinphang pah ziar. A ruang cu atu tiang aa hmuh ve lo khi ta tbk.., ceihphai mi ka theih rumro tikah ton lo thai hna kan si sual hnga maw? ti tiang hoi khi a ka ruahter.

Ka thin cu duk tiah a hun lau pah hlatmat. A ruang cu anih cu mah he an i zulhkhalh lio a si. Cun anih cucu he khan an tlamtling deng cang ti chimrelmi ah kaa tel khawh ve rih lo bia zong a si men lai. Maw..! ngaih ding ka lung ah a um lo ruang bia deuh dek a si rih!

Delhi cu mobile phone hi i tlaih cio a si tikah phone aa ngaihmi nih cun zaan fatinte nungak phone chawnh le tuaitam cio cu a si tawn. Cu tikah kei zong mah ahhin kaa tel lo ka ti ah cun ka palh tuk lai dah. Zaan fatinte cu a si lo nain balance ka neih caante i, ka chonh ṭheo ve tawn mi le hmurka ṭha ka pek mi a um ka hun thei. Cu nih cun tlawmpalte a ka ziater deuh ngai in kaa hngalh.

A poinak pakhat cu zantlai ah nungak phone chawnh cu i rap cio khi si kaw. Mi cheukhat nungak pawl cu a chawn bal lomi tlangval pawl sin tiangah uahfaihnak ah an hman tawn i a poi ka ti ngai. Asinain mi cheukhat cu an si ve thlu lo. Anmah ningte an si ko i uah ding tlak zongah an rel pek lo. Uah a hmangmi hi a tlangpi in hei ruahdamh tikah Kawl holh kan hun i hlan ahcun “Ṭaw” deuh mi le leng kaitu a rak ngei tuk lem lomi an si tiah purh dah khawh an si.

Ka hawile cheukhat nungak lei i, an konglam ka hun ruah ahhin ka khuasik saisem a chuak ṭheo. Ziah tiah thangchiatnak leikap deuh in a dongmi an um pah len sihmanhsehlaw cu bantuk lawngte an si tinak cu a si hlei ve lo. Cu bantuk zong cu zei thil paoh ah a cangmi a si ko ka hei ti tuah ballomi a si caah a si lai ti zong a ka ruahter.

Keimah le mah ka hun i ruat ka thinlung nih a ham taktakmi le duhmi ton lo le hmuh rihlo ruang a si ko lai tiah ka ti. Maw a ngamh khin ka ngamh ve lo i ka ral a chiat ruang khi dek a si hnga thei ve hlah. Lungkil thli tein duhdawt mi sawhsawh cu aho paoh nih ngaih cio cu a si natein, cucu hoiphung cio a si ka ti. Mah cucu a patling nutling rian ah ruah lem a si lo.

Ka cellphone ah balance ka neih caan tete i phone ka chonh tawnmi ...... cu lungkilte cun thuk deuh in ruah hram cu ka hun thawk colh. Delhi a phaknak hi a sau a si rih lo natein Card No. ti’n cun kan i khingkhang nawn ko keimah nakhmanh in sau a um deuh.

****

Ni le thla caan hna cu anmah le sining tein an liam lengmang ve. Delhi khuatlang i kan rak i tonnak hmun, ni le caan tbk.., hna kha ka hun ruat. Mah kan i ton lio caan in khan a si ka lung chungah a caam i, a pawngte ah ṭhut i um hi ka duh zungzal. Ka hnathlam ah a caam zungzal cang. A caan ka ngeih ahcun zeitik paoh ah ka duh dawtnak kong chim ding hi kaa ngeih tuk hringhran. Thinlung bel cu a phang ziar ve i, a dai kho ti ai lo.

Muidawh tungtai rem ṭha a si a fel zong a fel tikah phone in a chawn bia le a lengkaitu val zong an ṭhing lo. “Pangpar dawh cu aho paoh nih pei maw, ṭawh an i timh cio cu…,” an rak timi kha a si tak hi teh ka ti. Leng hna seh law kan leng cio lai tiah thazaang kaa pe.

Amah rori cu zei ka tuah le khurkhua ka ruah caan paoh ah hin ka hnathlam ah a cuang. Ruat loin ka um kho ti lo. Mah hi pei dawtnak duhnak tak cu a si ko lai hi tiah kaa ti. Ka leng lai tiah kaa tim natein suimilam ka vun zoh cu len caan a si ti lo a tlai cang. Cu tikah ka lung nih a duhnak cu, i  ṭhum hram in kaa leet.

Cu zaan cu ka lungchung ah cun amah rumro cu ka ruat cang ko. Kaa sum kho ve ti rua lo. Tikah hlangaihnak, muicawl zohnak tbk.., cu a ngah ve lo natein chawnhbiaknak bak ah ka hmanmi le ka ngeihchun ka cellphone te cu ka lak duak i a namber cu ka hmeh colh hngap.

A phonete cu a ring thliahmah ka thinlung zong cu dukdek tiah a turning aa phundang deuh ngai i, a rang chinchin in ka thei. Midang phone ka chawnh tawn ah hiti hin thin a tur ka thei bal lo. Khuaruahhar cu a si ve. Phone cu a hun tlaih, “Hello…Hello…,” tiah a hun ka ti. 

Hi vial hmanh hi kaa lunghmui cang. Lawmhnak he ka khat colh. Natein a luancia caan ah a rak chawntawntu ka si le bianuam tete in a rak nuamhter tawntu ka si ve cu a ka hngalhpiak diam. Kan i chawnhbiak tikah hin a lung aa lawm tuk ve tihi a hmurka a biachim in ka theih i, amah zong nih kaa rak i lawmhnak le amah cung i a fekmi duhdawtnak ka rak ngeih ziar cang zong hi a theih ziar. Sihmanhsehlaw, cu ti ngaingai in phone chung cun a chim phuang bal lo. 

A ruang cu voikhat hmanh a inn ka pal kai khawh ve rih lo le ka len khawh rih lo ruangah a si a mawh ve hrim lo. Nu dang cio cu si hna seh law an ka hlih len cang lai. A ruang cu phone lawng chawnh i lenkai huam lo hi an rak huat tuk. Natein anih cu a si ve lo kaa relrem deuh rih lo ka tinak a ka ruahthiam piak ngaite.

Duhdawtnak hi pakhat le khat i theihthiamnak le ruahthiamnak, zei i relnak nih a tlingmi dawtnak ah a rak kan ser. Khat lei kap lawng in a si kho hrimhrim lo i, a tlingmi le a fekmi dawtnak tling sernak caah cun kaphnih in i pom hnu le cohlan hnu lawng in a tlingmi duhdawtnak kekar hlan a si tawn.

Cu zan phone kan i chawnh zong cu zandang nakin a hmurka a tha i, a thlum zong a thlum khun ti’n ka theih. Tuchan cu IT chantiluan a si cang bangin phone in siseh, email, muilang zohnak tbk... In nungak tlangval aa duhdaw mi hna hi an um len cang. Hmailei zongah an um chin lengmang ko lai ti zumh a um.

Cu ti cun saunawn bia kan i ruah cang, “Kaṭa phone chungin cun bialeh ding hi cu ka ca’h hin a har ko. Cucaah cun hmaitonhte in kan i tong lai i, cu tikah cun ka thinlung cu kan chimh lai, cun nang zong nih na ka dawt taktak le duh tak ve ahcun na thinlung chung a ummi na ka chimh vete lai. Phone chung hin cun a si kho hrimhrim lo ee…. mah ti ka ti tikah phung dangpi hna khin ka ruahpiak hlah mu….,” tiah a ka ti.

Cu ti a hun ka ti tikah cun kaa lawm kho tuk ka mirh ha lawng a lang ko ai. A phi pek bantuk ah kaa ruah natein pek cu a si rih tak lo caah thinphan dai lo cu a si rih.

“Phone chung i atu bantuk in kan duhdawtnak hun chim le ruah hi keimah zong nih ka uar tukmi a si lo. Ka duh bikmi cu hmaitonh tein i biakchawnh le bia hun in ruah hi ka duhmi a si. Natein ka duhning in na sinah a caan ka pek khawh lo tik le kaa manh thiam lo tikah cun ka thin na phang ziar cu ruangah atu bang phone in ka chim chungnak hi a si e. Kei ka hngahhlang bikmi cu nangmah he i ton i, zeitluk in dah kan ham  i, kan duh dawtnak kong hna na sin i, na hna theihte ah chimphuan hi a si ko….,” tiah ka leh ve. Vun peh ṭhan colh ka duh. Bia van peh awk ka harh. Ka thintur nih le a rang deuh lengmang ve. Datleih mi ko ka loin ka hngal. Ka rak ngang rua….”

Zei bia a chim ti hi chikkhatte cu ka philh hlah maw zei dek. “Hello hello!” tiah a hun ka ti len.

 “Aw… hello,” ka ti.

Cu tlawmpal ahcun zeidang a biachimmi tuaktan ti lem lo khin, “Kaa lawm tuk ee. Tuzan tluk kaa lawmhmi zan hi a um ti lai lo. Ka thinlung tak tein kan chawnhnak le dawtnak na ka theih thiampiakmi hi ka caah cun zeidang nakin a sung deuh mi thil a si ee… zeiti na cung i lunglawmhnak chim ding zong ka thiam lo ee… ka duh bikmi cu bia i ruah dingah nang he hmaitonh ṭhut lai lawng hi a si ko cang ee………,” tiah ka chap.

Ka bia nih a thinlung a lawmhter deuh si rua. Tlawmpal kan hun i chawnh ṭhan hnu ah a hun dai ta duak i, 

“Hello… Hello….,” ka hun ti ve.

“Thaizing ah kaa …..,” a ti.

“Aw… van chim ko,” ka ti.

“Aw… vei thaizing ah pumh van ka sawmte mu …..,” a ti a ning a zak in ka thei.

“Aw..! tiah lekmalek a chim hlan ah ,“Ka van in sawm hna lai ka ti manh rua ka ti,” ka rak i ranh tuk sual maw zei dek thei ve hlah. Thote tlaih i timh a si ṭung lo mah tluk cun kaa khualranh e tiah ka lung cun kaa ti.

A tlai pah cang caah, “Thaizing tuante thawh na duh la mah vial in mangṭha rih ne law zandang ah kan i chawn ṭhan te lai mu….,” tiah a awnemte cun a ka ti.

“Aw… mangṭha tuk ve law… babai,” tiah kan pahnihte cun zandai tang ah kan phone chawnh cu kan ngol chung rih.

Hi zan hi thlapa a vang tuk hringhran, a king i dai dimdiamte khin a um sihmanhsehlaw kei thinlung cu daih aa zal kho ti hrim lo. Amah lawngte cu thinlung chungah aa zel i ka ruat ko cang. Zeidang thil ruah phak khawhmi a um kho lo. Thaizing le amah ton lai lawng kaa ngaih i, ka ruat.

Hi zan cu lunglawmhnak in ka khat. Kaa lawm kho tuk cang. Zan a tlai pah cang caah ka ihnak ahcun kaa hlonh colh. Tlawmpal ka van zau ahkhin ka phone SMS a ring ahodah a si hnga? ka ti i ka lak colh. Midang hlah maw, an si tiah amah SMS a rak si.

A ṭialning tein;

“Thaixing pmh tin ah k manh lai, na mnh ve theo la ti k zmh, Na rak kan lng la cu cun pangpar dum hna ah kn lengte hna la…. Pumh zong van kan swmte mu … mangṭha rih lw babai,” ti vial hi a si.

(“Thaizing pumh ṭin ah kaa manh lai, na manh ve ṭheo lai ti ka zumh, na rak kan leng lai cucun pangpar dum hna ah kan lengte hna lai… pumh zong van kan sawmte mu… mangṭha rih law Babai,” ti ding a si natein phone in cun a olnak in atu bang hin ṭial a si tawn.)

“Aw.. kaa manh tk e.. sish mu SMS na vn ka kuat le ka lawm tk ve mangṭha tk lw, babai,” tiah ka hei chan colh ve.

(“Aw.. kaa manh tuk ee… siseh mu SMS na van ka kuat le kaa lawm tuk ve mangṭha tuk law, babai,” ti khi a si.)

Ka nuamhnak le lawmhnak a zual tuk cang. Kaa hngilh kho hrimhrim ti lo ka phonete cu ka zoh i, nangmah ruangah a si ka ti i kaa lawmh tuk lung in ka hnamh seklen.

Thaizing si zokzok seh ti rumro ka duh i, ka ruat cang. Thaizing phanh lai hi a ngaih in ka ngaih tuk lawmmam si colh seh ti ko khi ka duh, amah a muihmel rori lawng cu ka mitthlam ah a cuang ko cang.

Nain thaizing nih cun a phan hlei lo. Cu zaan cu zaan vialte lakah a sau bik in ka theih.

Sihmanhsehlaw ka thinlung cu zandang nak lengin phundangte lunglawmhnak in a khat ko.

Ni le thla

Kum le caan hna nih

Tlaih awkṭha lo

An liam lengmang bangin

Nikhat hnu nikhat

Kan i dawtnak cu a fek chin cang

Dawtnak thiang, dawtnak fek in

A ṭemṭawn cangmi duhdawtnak tak cu

Ho tal nih an phoih kho hnga maw?

Tluangdang hram zong si cang hmanh usih

Zungzal a hmun dingin

Bia kan i tiam cang

An ṭhen kho lai lo

Kan fehter cangmi ka ni kar i duh dawtnak

Zungzal hmun cang lai...

Nohawng {February} 02, 2011

New Delhi- 110059

India.