SUNGHNONU CAKUAT

By. John Zilpici Cinzahh

Ka Fadawt,

Ka kum a hun tam tik le kumkhua upat lei ka panh tikah cun theithiamnak le zaangfahnak ka nei riangmang law, tuar in khawhnak thazaang fakpi in rak ka nei hram mu.

Ka mit thazaang a cah ti lo ruang le khua hmuhmi a fian lo tik caan ah cabuai cung mehhaang kan thlet le kheng le pakan khuai sual caan zongah, awhrang he zaihnawh le phunciar lo tein sum khawhnak ngeite law, sikcak lo run kan zuam hramte mu.

Kum le khua a upat thliahmah bangin kan ruahnak thinlung zong nolei a panh ve tikah cun, awsang deuh nan hun chuah caan ahkhin kanmah le mah kan rak i zaangfak tuk tawn i, umtu zia hmanh kan thiam thiṭha lo, nan hmai kan in khap lo tuk tawn hna ti hi rak kan theithiampiak hram.

Nikhat hnu nikhat in kan theihnak zong ṭhatlo lei a panh ziahmah cang, na biachimmi hna ka theih khawh lo caan hna zongah khin “Tar Hnachet” ka ti hngin hlah law tiah nawl ka duh; na chim duhmi le theihter na ka duhmi a um si ahcun nolh ṭhan le chim ṭhan na huam lo a si zongah cabuai cung cahnah ka chiahmi cungte ahhin chim na duhmi cu ṭial law kaltak tawn ko mu.

Ka fa, theihthiamnak na run kan ngeih hramte lai ti hi kai ruahchan hringhran ko. Kumkhua a rak upa le a si ko cang lai; khuptha an zor, an ṭhom le zen caan a phanh tikah hin cun kekar hlan hna hi kan i harh tuk cang dah kaw. Hi tikah semmawng hngakchia na si lio caan i kal kan rak cawnter i fek tein na tluk ding ka rak in ven le tlaihpiak bang khan na ka tlaih tawn ve naklai ka cungah lungsau thinfual tein zawnruahnak ka ngei hram ko.

Ka chimcia bia ka nolh i, atu le tu ka chim ṭhan lengmang zongah khin ka chim duhnak theihthiam ka zuampiakte law ka chimmi bia zong lungsau thinfual tein na ka ngaihpiak ve naklai kai ruahchan ko. Na ka nennak, simhnak le huatnak mithmai ka hmuhter riangmang in ka nihsawh te fawn laici mu. Ka fa semmawng na hngakchiat lio caan i na thil duh zawng na rak ka halning daan kha na thei peng ko ri lo maw? Kan tuahpiak hlan lo chung paoh cu na chimcia, na nolh i, na chimlan le chimbon peng na ka chimh ṭhan lengmang tawn caan hna kha...

Ka rim hna zong hi tuar khawh hram nai zuam a haute ko lai ee ka fadawtte aw… “Tar rim” ka nam tik zongah takkholh dingin ka fial camcin te lai ci mu; kumkhua a hun upat cang ah hin cun taksa hi a cak kho hrimhrim ti lo i, kih hna kan hun thei deuhdeuh cang. Cu pinah damlonak tete nih atu lelek a kan tlunh ṭheo tawn hi theihpiak kan zuam hramte.Ngakchia  na rak si lio caan na hun thei ṭhan ti maw cu? Tikholh na duh lo tuk tawn i, takkholh lai paoh ah dum i tlaih na hauh tawn caan hna kha.

Ka cawlcangh ka khualnuarh deuh tik a si zongah theihthiamnak ka nei zungzal te ko law. Na kum a hun upate lai le atu ka chimmi pawl hna hi theihthiamnak na hun nei ve thliamahte ko hna lai.

Cun aw... Na lawnkaan le manh caan na neih hnihchun ahcun zeimaw zeimaw thil tete ka tuahpi in na caan lawng ka hmanpi ve ṭheo tawn ti ka duh. Keimahpi lawng in chawnh ding le chawnbiatu hohmanh nei lo tein ka um peng i ka thlavai kiang tuk hringhran dah kaw. Nang le na rian ah na buai tuk ti cu ka theihthiam ko. Asinain caan lawng na neihmi lakah caan tawite tel cu na zuam lo tuk ko nalai in, ka fa ka biachim ka ngaihpiak dingin caantawite tel cu na caan lawng ah tenh hram khawh rak ka zuam tawn mu. Semmawng na hngakchiat lio caan kha na hun thei peng rih ko lo maw cu...? Na lenvah le tlonlennak konglam hmanh zuamlo le simh, nen caan ngei lo tein ka rak in ngaihpiak ṭheo tawn kha.

Ka fa aw… kum le caan a hun liam chin lengmangte tikah cun tho kho loin taksa fah caan zong ka hun nei ve te lai. Ihkhun cungah zau in zun le ek fimtawl hau le tla nelnawl i kai thlahdah caan zongah ka ngaithiam hramte law theihthiamnak le lungsau thinfualnak tein ka zohkhenh law dawtnak zaangfahnak run ka nei hramte mu.

Kei cu hi vawlei ka nun khualtlawnnak caan a dih deng mang cang i sau zong kan nundampi kho ti lai lo. Cu asi caah midang kut ah ka chia in ka umter hngin lo tein nangmah hrimhrim nih na ka zohkhenh hrimhrim lai ti hi kai ruahchan bik mi a si ko. Nangmah sinte ah na ka umter hram lai mu tiah kan nawl camcin ko, maw ka fa dawt aw...

Ka thih lai caan a van phakte tik zongah ralṭha tein thih ngam nakding ah ṭhawnnak thazaang a ka pe kho dirhmun dir ding le ka kuttlaih peng bu tein ka pawngte ah na rak ka umpiak hramte ding kai ruahchan ko.

Ka thih tikah cun lungfak le lungrethei in fak tuk hna in maw ingtuar hrimhrim lai ci mu ka fadawtte...,

Atu bang na nu le pa na kan conghhramh le zohkhenhning, dawtning hna hi rizung mual ka vung phak tikah zeizong sersiamtu Pathian sinah ‘Ka fadawt hi thluachuah bongmal za sawm hram ko’ tiah ka vung in halpiak hrimhrim lai.

Na kan zohkhenh caah kai lawm…

An daw zungzaltu,

                               Sunghno Na Nu

(Theihternak: Hi cakuat tawite hi youtube chungah Natty Goonerette Sailo nih Mizo in “LEHKHATHAWN” tiah a lehmi kha ka rel i ka duh tuk hringhran ve caah, nu le pa a nei rihmi vialte hna caah ṭhahnem santlai a si hmanh maw tiah ka thiam ningning in ka rak lehmi a si. Palh sualmi tete a um a si zong le calet bal lo kan si tikah a ruahzia tu nan run ka thiam cio naklai kan nawl hna. Calettu)

Vaute {March} 2013

New Delhi

India

----o----