Chuakkhat Unau Sinak Nih A Kan Cawnpiakmi

By. John Zilpici Cinzahh

Chuakkhat unau ti tikah nu khat, pa khat chungchuak unau hna kha hun sawh duhmi cu a si. Chuakkhat unau cu pa khat nu khat nih hrin mi hna unau rual kha kan hun huap khawh cin cu a si lai. 

Unau rual hun ti hin huap zong a hei huap ko hnga sihmanhsehlaw Unau rual hun ti tikah hin a huap cin tawk hi a kauh ngaingai khin ka theih caah chuakkhat unau tiah ka hun tinak hi a si.

Chuakkhat unau rual thisen khat sinak nih hin a kan cawnpiakmi thil tete hi an tam tuk hringhran i rel le chim cawk ding hi an si lai lo dah. Cu sinak nih a kan cawnpiakmi chungin tlawmpalte hun zoh ta hna usih ti ka duh.

Nuhrin khat unau rual sinak nih hmet lio tein ei ṭi, din ṭi, ṭuan ṭi, tlonlen ṭi, um ṭi a si tikah kan hun putlin in cun zeizongte kha i theihthiamnak kan rak ngei. 

Midang he nakin mah chungchuak chuahpi unau cu dawt zong a si i, harsat tik zongah i bawmh duhnak thinlung le a harsa mi zong nih mah chuahpi unau cu midang nakin ngamh deuh ve kha a si. Cucu unau rual khat sinak nih a hrinmi le a kan ngeihtermi hrim kha a rak si in ka thei.

Sihmanhsehlaw chuakhat unau rual ngeih lo zongah hi thil hna hi nu le pa sinin maw hawile kom hna sin zong in ngeih ṭhiam khawh an si ve ko. Asinain unau a nei mi nih cun kan unau cungah kan tuah awk le ngeih awk  le cawn awk thil a herhmi tete kha an um ve. Cu thil hna kan unau cung i kan cawn khawh lo ahcun midang sin va cawn ding ti phun kha cu a si thiam lo i aa dang ve hrimhrimmi tu kha a si ve. Atutan ah hun langhter duh bikmi cu chuakkhat unau rual sinak kha a si lai caah cu sinak nih cun a kan cawnpiakmi le ngeihtermi thil hmuh khawh tawk kha a si lai i, adang cu kan chim telh duh lem lai lo.

Unau chuakkhat asi mi hna cu thil tuah lai ah kan i tinhmi le ruahchanmi tete chunmang kha hmet lio caan in siseh, upa puitling si hnupi tiang in i chimhruahnak, theihter duhnak thinlung le bochannak kha unau sinak nih tampi a kan pek/ngeihter. Midang nakin unau chuakkhat cu kan duhnak, lawmhnak, le chambaunak tete hna zong kha i theihpiak deuh a si.

Unau chuakkhat cu hmet lio caan tein harsatnak zawn kipah aa bawmchan zungzal mi kha an si. Cucu sertu Pathian nih si hna seh tiah a kan tinhpiakmi, duhpiakmi le unau a kan siternak a ruang bik zong cu a si.

Hngakchiat lio dirhmun ahcun ule nihkhan naule kha a kal khaw lo tikah a bawmh i a hruikawi, thil a tuah tikah a tuah khawh lomi kha an i bawm ṭi, a nau kha a mit kut tik zongah siseh, thilṭhalo, harsat retheih le lungfahnak a tuar dingmi kha ule nih khan naule kha zohkhenh le dirkamh kha a rak si tawn i, cun a ton lai dingmi thilṭhalo hna lak khan ule nih ven a si ṭheo tawn. 

Cuticun an hun puitlin tikah cun hngakchia, upa thlu loin khat le khat an retheihnak zawn kipah i zuanhnawh in an harsatnak kipah i bawmchan duhnak thinlung fek kha an nei hna. Cucu unau chuakkhat ah hmuh khawh mi thil a si. Cun mi he i sikvuak caan le rem lo caan zongah khat le khat i dirkamh in i ven le bawmh kha a rak si.

Unau chuakhat nuncan nih a langtermi hna cu pakhat le pakhat i theihthiam, cu kan i theihthiamnak zawn ah mitchinh kanh hngin loin ti khawh tawk in, i dirkamh timi hi a lang, a kentelmi zong a si chih i, cun tuah awkah a kan chimh cawnpiak bikmi zong a si ko rua tiah ka ruah. Minung cu mah lawng khuasa kho le thil a tuah ṭuan kho kan si hna lo. Hawi kan herh pakhat le pakhat um ṭi, ṭuan ṭi hi a si zungzal ti cu theih cio a si. Cuti lungrualte ṭuanṭi cu i dirkamh le bawmh phunkhat kha a si. 

Theihthiamnak le i bawmhchan in ṭuanṭinak nih cun ṭhanchonak le thazaang ṭhawnnak kha a rak kan pek. Cucaah unau rual chuakkhat a si mi cu hmundang kadang an um ko bu zongah hmet lio i pehtlaihnak le nuhrin khat, thisen khat sinak in i dawtnak, zumhnak, bochannak, le theihthiamnak tbk. hna kha hawikom le dang nakin i ngeih deuh khun a rak si.

Chuakkhat unau ti a sullam cu pakhat le pakhat i dawte um le harsatnak zawn i theihpiak in, i bawmhchanh, le i dirkamh kha a si bik ko. Cu ruangah cun mi pakhat nih kan harsatnak an kan bawmh tikah cu a kan bawmchantu  pa maw nu maw kha kan unau tlukte ah kan ruah tawn ṭheo hna nakkhi a si.

Hrinkhat unau hna cungah dawtnak, theihthiamnak, zawnruahnak tbk. a ngei mi cu a hawikom, a innpa chaktlang le a pawngkam zapi hna cung zongah dawtnak a ngei deuh ko lai. Zeica’htiah unau sinak in hmet lio caan ah kan unau cung i kan ngeihmi thinlung le dawtnak nih khan midang sin i, va ngeih ve ding hrimhrim kha a rak kan cawnpiak ve ruangah a si i, unau chuakkhat thisen khat sinak in hin thil tampi kan cawn i, kan rak thiamnak a si. Kan cawnlawng hmanh kha siloin a tak in kan unau cungah kan rak tuah diam cang. Cuti kan tuah tawnning bantuk tein kan pawngkam minung hawicung i thilṭha tampi tuah ding kha a kan cawnpiak bikmi le duhpiak bikmi zong cu a rak si kha kan philh lo awk a si.

Zei ruangah dah unau chuakkhat sinak nih unau pakhat le pakhat cungah dawtnak, theihthiamnak, i bawmh duhnak, ṭuan ṭi thiamnak, lungduh i hngalpiak thiamnak, i upatnak, ei din ṭi thiamnak, i komhthiamnak, tbk. hna hi a kan ngeihter i cawnpiak hnga? tiah cun. Minung hi kan duhnak, le kan thiamnak, thilti khawhnak, ruahnak hna hi aa rak khah lo bangin unau chuakkhat si zongah cucu i dannak tampi ngeih a si. Phundang in chim ah cun Pathian nih a kan pekmi pahrang kha an rak i dang cio.

Chuakkhat unau si zongah chungkhar hun dirh duh tik le a dangdang thil tuah duh ruangah siang lo bu tein i ṭhen kha a si ṭheo tawn. Hmundang ka dang ah um hmunkhuar le khuasak a si i, hmunkhatte ah rak um ṭi peng khawh kha a si thiam kho lo. 

Cu ti hmundang ka dang theihbal lo umballonak hmunhma le minung hawi sin kan va um te tik i kan pawngkam minung hawi hna he a zeizongza in kan i pehtlaih khawh nakhnga  le dawt khawh nakding caah khan chuakkhat unau sinak nih hin tampi a rak kan cawnpiak chungmi thil kha an si.

Zeica’htiah minung kan nunnak ah hin hmunkhatte ah um ṭi in khuasak peng kha a si thiam lo caah, zeitluk aa daw thlaimai mi kan si ko zongah i ṭhen riangmang in hmun dangdang ah khuasa in a ummi kan um hna i, inndang cio ah um zong a si. 

Sihmansehlaw cuti hmundang le ram dangdang cio i kan ummi nihcun i dawtnak kha a zorter hlei ding kha  a si hngin loh. Cu a dang umnak nih hmet lio tein i dawtnak le tlaihchannak fek le dawtnak tak aa rak nei cang mi unau cu a ni dawtnak zualtertu, i ngaihnak i hlam khunnak kha a langtlang um tikah an i nei tawn hna. 

Hi bantukin hmet lio caan tein hin unau chuakkhat cungah dawtnak aa nei mi hna cu anmah an i dawt lawng siloin an hrin mi an fanau le hna cung zongah dawtnak thinlung tak kha an nei kho. Cu tikah zeitluk in dah an hmet lio caan ah aa rak i dawmi an si kha a lang kho.

Sihmanhsehlaw hmet lio caan unau sinak in dawtnak le i zawnruahnak tlaihchannak lei ah a rak chambau mi unau chungkhar hna cu an hrin mi an fanau le cio i dawt piak cu chim lo; anmah chuahpi an unau lila hmanh kha an i daw kho tawn hna lo. Cucaah hmet lio caan te unau chuakkhat i pehtlaihnak siseh, i dawtnak hna hi an rak herh in an rak biapi tuk hringhran. 

Hmet lio kan nuncan sining nih hin hmailei caansaupi kan nunchung kan dirhmun a langhter ti a si bantuk in, chuakkhat unau cung i dawtnak thinlung kan ngeihmi zong nih hmailei caan ah kan minung hawi sinah zeitluk in dah dawtnak thinlung kan va ngeih khawh te lai timi zong kha a langhter ve.

Hmet lio i pehtlaihnak rak i dawtnak a feh cang ahcun umnak aa dan zongah siseh cu rak i pehtlaihnak nih khan a tlaih peng hna i a zor kho ti lo. Hmundang um ruangah i dawtlonak, khat le khat a harsa nih a harsa lo deuh cungah bawmhchanh duhlonak thinlung hna kha ngeih khawh an si ti lo. Cucu zei ruangah tiah cun hmet lio caan an rak i dawtnak dirhmun a fehnak nih khan a tlaih cang hna caah a si.

Hmundang kadang um ruangah dawtnak an i ngei kho lo, an unau i dawtnak zong a zor timi hna khi hun ruah satmat ahcun; hmet lio caan ah dawtnak thinlung kha an unau le pakhat le khat cungah an rak i neihmi a fek lo ti a langhnak hmuh khawhnak cu a si. Chuahpi unau hmet liote a rak i hruaikawi zungzal mi philh loin kan i dawt peng khawh mi hi hmet lio caan kan rak i pehtlaihnak le dawtnak a feh caah khan a si. 

Kan unau cung hmanh i dawtnak thinlung ruahnak ṭha ngeih khawh loah khan cun kan hawi midang hna sinah dawtnak kan ngeih khawh nakding lam cu a har tuk hringhran. Cucaah cun hmet lio unau chuakkhat cungah kan lungthin put le dawtnak kan ngeihmi kha an rak biapi hringhran i, kan ngeih awkah kan herh bik zong cucu an si.

Hmet lio caan ah kan unau khat le khat aa daw kho lo mi chungkhar kan rak si sual a si ahcun atu tein kan hrinhniang fale rual hna khat le khat cungah dawtnak thinlung ngeihter kha kan rian a si. Cu tikah atu kan ruah awkah ka duhmi pakhat le a biapi bikmi tiah ka ruahmi cu kan hrin mi fale hna pakhat le pakhat dawtnak fek an i ngeih khawh nakhnga biatak tein cawnpiak le zohkhenh kha a si. 

Cuti kan zohkhen hna le cawnpiak hna asiahcun hmailei caan an unau pakhat le pakhat cungah siseh, midang hawi hna cung zongah khan dawtnak thinlung an i nei kho lai. Cuti fale cung i dawtnak thinlung ngeihter khawh cu zeidang thil tuahpiak hna nakin an chanchung caah santlai le bawmtu ṭha bik cu a si ko. Fale pakhat le pakhat dawtnak an i neih khawh lo tikah cun nuamhnak, lawmhnak le hngamnak ngeih khawh a si lo, mi cung zongah dawtnak an ngeih khawh lo asiahcun nu le pa i nuamh le lawmh khawh a si kho ti lo i, thih sia zong a rem ti lo. 

Sihmanhsehlaw mi cungah thilṭha kan tuah khawhmi a um lo hmanh ah hrinhniang fa le pakhat le pakhat cungah dawtnak thinlung an i ngeihter i, mi cungah dawtnak an ngeih hna asiahcun kan nunchung ah lawmhnak zong kan ngei ko lai. 

Dawtnak thinlung kan ngeihter hna hnuah cun kan thih zongah siaherh ding kha an si ti lai lo. Dawtnak nih cun tuah khawh lomi a nei lo. Cuti fale pakhat le pakhat cungah dawtnak an i ngeih ahcun cunih cun dirhmun sang, catang sang, le hawitluk khawhnak ṭhanchonak ah a hruai hna lai. Cuti unau pakhat le pakhat cung i, dawtnak, i neih cu ṭhanchonak le thluachuah kan hmuhnak hrampi kha a rak si.

Hmundang kadang um ruangah chuahpi ule nau cung i dawtnak thinlung kan ngeihmi a zor a si ahkhan cun mahzawnruat lawng kan si tinak a si cang hnga i, mah ca ṭhatnak lawng le hlawknak le miakmainak ding khua lawng a khangmi kan si cang ko hnga. Kan pawngkam minung hawi zong kha kan daw taktak kho fawn hna lai lo.

Cu ruangah hmetlio caan ah unau pakhat le pakhat kan rak i dawt khawh hi vawlei kan nunchung kan minung hawi hna cungah thilṭha kan tuah khawh nakding caah hin an rak herh biapi tuk hringhran. Unau harsatnak philh le an cung i dawtnak kan ngeih lo tikah cu nih a langhtermi cu kan pawngkam hawi hna cungah thilṭha a tuah huam lo mi minung kan si ko kha a fiang ngai in khin an rak langhter.

Cucaah unau cungah dawtnak kan ngeih lo ahcun dawtnak kan nei ve ko kan timi kha cu a deu dawtnak kha a si dawtnak tak ti khawh a si lai lo. Mah unau cung hmanh ah dawtnak ngeih lo cang ahcun mah chungchuak fale cung zongah dawtnak neih taktak khawh hi a si khawh lai ka zum lo. 

Zeica’htiah fale zohkhenh leiah a fel ti mi le fale a daw ti mi nu le pa hna zoh tik le cuanh tikah hin an chuahpi unau hna khat le khat dawtnak fek aa neihmi chungkhar hna kha an rak si.

Kan tuahmi thil kha dawtnak he tuahmi asilo ahcun a hmunmi thil a um lo i thlarau ca zongah zeihmanh san a tlai kho lo. Mah lawng siṭhat duhnak le zawnruahnak nih lungdaih hnangamnak le lawmhnak a kan pe lo. Mah unau chuahpi laihri khat cungah le mi cung i dawtnak thinlung kan ngeih khawh le thiltha tuahpiak khawh hna lawngah lunglawmhnak cu kan chungah hin a rak i sem.

Chuakkhat unau sinak nih hin dawtnak he khuasak tlonlen ṭi kha a kan cawnpiak. Cu thil hna cu zeicaah dah a kan cawnpiak tiah cun kan unau umlonak le, unau asilo mi midang he kan va tlonlen ṭi tik i, cu kan va umnak le midang hawi hna kha komhzia thiamnak, pehtlaih ning thiamnak tlonlen ṭi thiamnak., tibantuk thil tampi kha a kan cawnpiaknak a ruang bik cu an si. 

Kan unau chuahpi cungah dawtnak thinlung ṭha kan put bantukte le tuah bantuk te khan kan innpa chaktlang chingla rualchan hawi le kom hna cung i tuah kha a kan cawnpiak i, cu thil va tuah i midang hawi hna he chuakkhat unau bang daw le remte um ṭi kha a rak kan duhpiak bikmi le cawnpiak chungmi cu a si ko.

Unau chuakhat khat le khat dawte le remte um cu chungkhar dawt le upat a si, chungkhar dawt le upat cu nu le pa upat ṭihzah kha a si i, kan nu le kan pa upat ṭihzah cu Pathian ṭihzah le hmaizah upat kha a si. Cun Pathian ṭihzah le upat cu fimnak hramthawknak a si tiah kan baibal nih a kan cawnpiakmi kha a rak si i, thluachuah hmuhnak zong a si tiah kan hmuh fawn.

Unau rual aa dawmi cu an chungkhar a nuam ko lai pinah an lung zong aa lawm lai; unau rual aa dawlo mi chungkhar cu chungkhar nuam an si kho bal lai lo. Unau rual lakah dawtnak ngeih lo, zawnruahnak ngeih lo, le i remlo tikah cun mi he zong i rem le i dawt khawh a si ti lo i, zei tuahnak hmanh ah khua awng pemh le Pathian thluachuah hmuh hi a um kho lo. 

Rengsang le dirhmun sang a pha kho mi zong um khawh a si lo. Cucaah unau rual sinak hrimhrim nih hin aa rualrem mi le aa daw mi unau rak si hmasa kha a kan duhpiakmi a si i cucu minung kan thluachuah hmuhnak hrampi zong a si.

“Unau rual i remte in khuasak ṭi hi zeitluk in dah a ṭhat i a nawmh! Aaron luthlung in a khabe ah, a khabe in a angki hngawng ah a vung luangmi Oliv chiti bantuk a si. Hermon tlang dap, Zion tlang cung i a tla mi bantuk a si. Zion tlang ahcun thluachuahnak kan pek hna lai, tiah Bawipa nih bia a kan kam, zungzal nunnak cu.” Salm 133.

October {Tho} 3, 2012

New Delhi

India

****